(က) ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္း
ကၽြန္ေတာ္၏အမည္မွာ ခြန္ေ၀းခုိျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ေတာင္ၾကီးခ႐ိုင္၊ဟုိပုံးျမိဳ႕နယ္၊ေက်ာက္တန္းေက်းရြာတြင္
ေနထုိင္ပါသည္။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာသည္ ေတာင္ၾကီးႏွင့္၃၂ မို္င္ေ၀းပါသည္။ေတာင္ၾကီးမွ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာသြားလွ်င္ ေတာင္ၾကီး လိြဳင္လင္ကားလမ္းအတု္ိင္း ၂၅မုိင္ သြားရပါသည္။ ၂၅မုိင္သြားျပီးလွ်င္ထမ္းဆမ္းရြာကုိေတြ႕ရမည္။ ထမ္းဆမ္း
ရြာမွေျမာက္ဘက္သုိ႔ခုနစ္မုိင္ဆက္သြားလွ်င္ ေက်ာက္တန္းရြာသုိ႔ေရာက္ပါသည္။
ေတာင္ၾကီးမွ ထမ္းဆမ္းအထိ ကတၱရာလမ္းအတုိင္း ေမာင္းရေသာ္လည္းထမ္းဆမ္းမွကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာအထိ ခုနစ္မိုင္
လမ္းမွာေက်ာက္ခင္းလမ္းျဖစ္ပါသည္။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေနထုိင္သည့္ေက်ာက္တန္းရြာ၏ပအုိင္းအမည္ရင္းမွာ“ လုံးရဲဥ္”ျဖစ္
ပါသည္။ “လုံး” မွာ ေက်ာက္ဟုအဓိပၸါယ္ရျပီး“ ရဲဥ္” မွာ “အစီအတန္း” ဟုအဓိပၸါယ္ရပါသည္။ လုံးရဲဥ္ဟုပအုိ၀္းအမည္ရင္း
ကုိေခၚရာမွ ေနာင္တြင္ျမန္မာလုိ“ေက်ာက္တန္း” ဟုတြင္သြားပါသည္။ ေက်ာက္တန္းဟုေခၚရျခင္းမွာ ရြာ၏ေျမာက္ဘက္
တြင္ေက်ာက္မ်ားတန္းလ်က္ရွိသည္ကုိအစြဲျပဳ၍ေခၚေၾကာင္းျဖင့္လူူၾကီးမိဘမ်ားကုိေမးျမန္းသိရပါသည္။ရြာ၏ေျမာက္ဘက္
တြင္လည္းေက်ာက္တုံးမ်ားစီတန္းလ်က္ရွိသည္ကုိ ယေန႔တုိင္ေတြ႕ရပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာက္တန္းရြာကုိ သန္လ်င္
ေက်ာက္တန္းႏွင့္မွားတတ္ေၾကာင္းျဖင့္လူၾကီးမ်ားေျပာသည္ကုိၾကားဖူးရပါသည္။တခါကေအာက္ျမန္မာျပည္မွ ဆရာတစ္ေယာက္သည္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာက္တန္းရြာတြင္အမူထမ္းပါသည္။ဆရာ၏မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကစာထည့္ရာတြင္ ျမိဳ႕နယ္အမည္ကုိမထည့္ပဲ ေက်ာက္တန္းဟုေရးသျဖင့္စာမွာသန္လ်င္ေက်ာက္တန္းသုိ႔ေရာက္သြားေၾကာင္းမွတ္သားရ
ဖူးပါသည္။ ဤမွ်ေလာက္ဆုိလွ်င္ကၽြန္ေတာ္၏ရြာအေၾကာင္းကုိကၽြန္ေတာ္၏ညီေနာင္ေသြးခ်င္းမ်ားသိေလာက္ပါျပီ။
ေၾသာ္ကၽြန္ေတာ့္ရြာ၏လုပ္ငန္းကုိင္ငန္းအေၾကာင္းကုိေျပာျပဖုိ႔က်န္ပါေသးသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာသည္ေဆးလိပ္လုပ္ငန္း
၏ အဓိကကုန္ၾကမ္းျဖစ္ေသာ သနပ္ဖက္ကုိစုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ၾကပါသည္။သနပ္ဖက္သည္ ၀င္ေငြအသင့္အတင့္ေကာင္းသ
ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာသည္ စီးပြါးေရးအားျဖင့္ဖြံ႕ျဖိဳးသည္ဟုဆုိရပါသည္။ စီးပြါးေရးဖြံ႔ျဖိဳးသျဖင့္ကၽြန္ေတာ္တို႔ရြာ၏ အစုိးရအ
လယ္တန္းေက်ာင္းကုိတဲြဘက္အထက္တန္းေက်ာင္းအျဖစ္ ရြာကေငြကုန္ေၾကးက်ခံကာဖြင့္လွစ္လ်က္ရွိပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္စတုတၳတန္းေက်ာင္းသားျဖစ္ပါသည္။အကယ္၍ကၽြန္ေတာ္ စတုတၳတန္းေအာင္ျမင္ပါက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာ
ေက်ာင္း၌ပင္အထက္တန္းေက်ာင္းပညာကုိဆက္လက္သင္ယူႏုိင္ပါသည္။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္း၏ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီး
အမည္မွာ ဦးခြန္တင္ေမာင္ေ၀ျဖစ္ပါသည္။ ပအုိ၀္း ကရင္ကျပားျဖစ္ပါသည္။
ဆရာၾကီးသည္ ပအို၀္းေသြးပါသျဖင့္ ပအိုင္းတုိင္းရင္းသားတုိ႔ပညာေရးဖြ႔ံျဖိဳးေအာင္ေဆာင္ရြက္ရာ၌ စိတ္အားထက္သန္
လွပါသည္။ဆရာၾကီးသည္ေက်ာင္းေကာ္မတီႏွင့္ ပူးေပါင္းညိွႏႈိင္းေဆာင္ရြက္သျဖင့္ေက်ာင္း၏သတင္းမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္းတြင္ ေက်ာ္ေစာလ်က္ရွိပါသည္။ႏွစ္စဥ္ပင္အေျခခံပညာအထက္တန္း၌ေအာင္ခ်က္ေကာင္းလ်က္ရွိပါသည္။
အေျခခံပညာအထက္တန္း၌ေအာင္ခ်က္ေကာင္းသျဖင့္အျခားျမိဳ႕ရြာမ်ားမွ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရြာသုိ႔ေက်ာင္းလာေနၾကပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ေဘာ္ဒါေဆာင္ကုိဖြင့္ထားရပါသည္။ ယခုဆုိလွ်င္အမ်ဳိးသားေဘာ္ဒါေဆာင္၊အမ်ဳိးသမီးေဘာ္ဒါေဆာင္ဟူ၍
ဖြင့္ထားရပါသည္။ ႏွစ္စဥ္ေဘာ္ဒါေနေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား(၁၀၀)ေက်ာ္ရွိပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္းမွာျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးႏွင့္ေ၀းေနေသာ္လည္းကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္းတြင္လာေရာက္ပညာသင္ၾကားသူတုိင္း
ေပ်ာ္ၾကပါသည္။ေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ေနသူမ်ားသည္ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ထင္းရွာၾကရပါသည္။ေဘာ္ဒါေဆာင္အတြက္
ေရကုိလည္းေက်ာင္းအနီးရွိေရကန္တြင္အလွည့္က်ခပ္ရပါသည္။ညေနတြင္ေဘာလုံးလုိလုိေဘာ္ဒါေဆာင္ႏွင့္ေက်ာင္းတြင္
ေရာက္ေနတတ္ပါသည္။ ေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ ေနသူမ်ားသည္ ည ခုနစ္နာရီတြင္ေက်ာင္းသားတခန္း၊ေက်ာင္းသူတခန္းစာ
က်က္ရပါသည္။ေဘာ္ဒါေဆာင္ဆရာ၊ဆရာမ မ်ားကလည္း ည ၁၀နာရီအထိအလွည့္က်ေစာင့္ေပးပါသည္။အေျခခံပညာ
အထက္တန္းေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ စာေမးပြဲနီးလွ်င္နီးသလုိအခ်ိန္ပိုစာသင္ေပးပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္းသည္ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားမွ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားလုိ က်ဴရွင္မယူရပဲႏွင့္စာေမးပဲြေအာင္ၾကပါသည္။
ဆရာ၊ဆရာမမ်ား၏စုေပါင္းၾကိဳးစားမူ၊ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား၏တာ၀န္သိမူေၾကာင့္ေအာင္ျမင္မူရရွိေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ယခုဆုိလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာက္တန္းေက်ာင္းတြင္ရန္ကုန္မွေက်ာင္းသားႏွစ္ေယာက္၊ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပုိင္းမွပေလာင္
ေက်ာင္းသားသုံးေယာက္၊ေဘာ္ဆုိင္းမွ ဓႏုေက်ာင္းသားေလးေယာက္၊အင္းေလးမွ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား၊လားဟူ
ေက်ာင္းသူႏွစ္ေယာက္၊ကရင္ႏွင့္ကခ်င္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူႏွစ္ေယာက္၊ရွမ္း ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ၁၀ေယာက္ႏွင့္ေဒသခံ ပအုိ၀္းေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားျဖင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတာ္ေတာ္စုံေအာင္ပညာသင္ၾကားေနၾကပါသည္။
ဆရာၾကီးသည္ ပညာလုိလားေသာမည္သည့္ေဒသမွမည္သည့္လူမ်ဳိးမဆုိ လက္ခံၾကိဳဆုိေနပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္းသည္ျပည္ေထာင္စုေက်ာင္းေလးသဖြယ္ျဖစ္ေနပါသည္။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္း၏ေအာင္ျမင္မူမွာ ဆရာ၊ဆရာမမ်ား၏စည္းလုံးညီညြတ္မူေၾကာင့္လည္းျဖစ္ပါသည္။စည္းလုံးညီညာေအာင္ေၾကာင္းျဖာဟုဆရာၾကီးမၾကာ
ခဏဆုိဆုံးမသကဲ႔သုိ႔စည္းလုံးညီညြတ္ျခင္း၏အက်ဳိးကုိကၽြန္ေတာ္နားလည္လုိက္ပါသည္။
ေဆာင္းရာသီမုိ႔ေတာ္ေတာ္ေအးပါသည္။ယေန႔သည္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၂ရက္ျပည္ေထာင္စုေန႔ျဖစ္သျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔
ေက်ာင္းတြင္ျပည္ေထာင္စုေန႔အခမ္းအနားက်င္းပပါသည္။ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဆရာၾကီးက ျပည္ေထာင္စုေန႔ေဟာေျပာပြဲက်င္းပမည္ဟုမေန႔က ေၾကျငာထားသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားစုေ၀းေရာက္ရွိေနၾကပါ
ျပီ။ ေခါင္းေလာင္းထုိးသည္ႏွင့္ေက်ာင္းသူ၊ေက်ာင္းသားမ်ားေက်ာင္းေရွ႕တြင္ စုေ၀းတန္းစီၾကပါသည္။ ဆရာ၊ဆရာမမ်ား
လည္းေနရာယူၾကပါသည္။ထုိ႔ေနာက္ႏုိင္ငံေတာ္အလံႏွင့္က်ဆုံးေလျပီးေသာအာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားကုိအေလးျပဳ
ၾကပါသည္။ႏုိင္ငံေတာ္သီခ်င္းကုိလည္းညီညီညာညာဆုိၾကပါသည္။ျပီးလွ်င္ျမက္ခင္းေပၚတြင္အားလုံးထုိင္ၾကပါသည္။ပထမ
ဆုံးဆရာၾကီးက ဆုံးမၾသ၀ါဒစကားႏွင့္ျပည္ေထာင္စုေန႔အေၾကာင္းအက်ဥ္းကုိေျပာသြားပါသည္။ ဆရာၾကီးက “ဒီေန႔ ျပည္
ေထာင္စုေန႔ေဟာေျပာပြဲတြင္ မိမိတုိ႔ေက်ာင္းမွ ဆရာဦးခြန္၀င္းက ပအုိ၀္္းတုိင္းရင္းသားမ်ားအေၾကာင္းကုိေဟာေျပာမည္”
ျဖစ္ေၾကာင္းျဖင့္ေျပာသြားပါသည္။ ဆရာၾကီးထုိင္သည္ႏွင့္ ဆရာဦးခြန္၀င္းက စတင္ေဟာေျပာပါသည္။“ ျပည္ေထာင္စုေန႔အေၾကာင္းကုိဆရာၾကီးက မင္းတုိ႔ကုိေဟာေျပာသြားပါျပီ၊ျပည္ေထာင္စုေန႔နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လဲ တပည့္တုိ႔ဖတ္စာေတြထဲ
မွာ ဖတ္႐ႈေလ့လာမွတ္သားခ႔ဲၾကျပီးျပီလုိ႔ယုံၾကည္ပါတယ္…. “ ဒီေန႔ ဆရာေဟာေျပာမွာက ဆရာ တကၠသုိလ္ေက်ာင္း
သားဘ၀တုန္းက ဖတ္႐ႈေလ့လာ မွတ္သားခဲ႔ဖူးတဲ႔ ပအုိ၀္း တုိင္းရင္းသားအေၾကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။”
ဆရာဦးခြန္၀င္းသည္ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္းတြင္ မူလတန္းျပေက်ာင္းဆရာျဖစ္ပါသည္။ ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးပင္
ျဖစ္ပါသည္။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔စတုတၳတန္း၏အတန္းပိုင္ ဆရာလည္းျဖစ္ပါသည္။ ဆရာသည္စာသင္အျပေကာင္းလွပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဗဟုသုတျဖစ္ေစမည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိလည္းစာသင္ယင္းၾကားညွပ္ေျပာျပသြားတတ္ပါသည္။ ယခုလည္း ဆရာဦးခြန္၀င္းသည္ ပအုိင္းတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအေၾကာင္းကုိစိတ္၀င္စားဖြယ္ေဟာေျပာပါသည္။
“ ဆရာတုိ႔ေက်ာင္းမွာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြေတာ္ေတာ္စုံတယ္။ ကရင္ရွိတယ္၊လားဟူရွိတယ္၊ပေလာင္ရွိတယ္၊အင္းသား
ရွိတယ္၊ဗမာရွိတယ္၊ရွမ္းရွိတယ္၊ဓႏုရွိတယ္၊ပအို၀္းရွိတယ္။ ဆရာေတြထဲမွာလည္းလူမ်ဴိးေတာ္ေတာ္စုံတယ္။ဒါေပမယ့္
ဆရာတုိ႔ဟာတေျမထဲေနတေရထဲေသာက္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြျဖစ္ၾကေပမယ့္တစ္ေယာက္အေၾကာင္းကုိတစ္ေယာက္
မသိၾကဘူး။တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံေတြထဲက အျခားတုိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအေၾကာင္းကုိလူသိမ်ားၾကေပမယ့္ ပအို၀္း
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအေၾကာင္းကုိလူသိအင္မတန္နည္းတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ရတာကလဲ ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးအေၾကာင္းကုိေရးသား
ေဖာ္ထုတ္သူနည္းလုိ႔ပါပဲ………“ ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းသားေတြဟာ ေအာက္ျမန္မာျပည္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္မွာပ်ံ႕ႏွံ႕ေနထိုင္လ်က္
ရွိၾကပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာဆုိယင္ ဒုတိယအမ်ားဆုံးေနထိုင္တဲ႔လူမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဆရာတုိ႔ရွမ္းျပည္
ေတာင္ပုိင္းမွာ အမ်ားဆုံးေနထုိင္ၾကပါတယ္။ ေအာက္ျမန္မာျပည္မွာဆုိယင္ သထုံခ႐ိုင္၊ပဲခူးခ႐ိုင္၊ေတာင္ငူခ႐ိုင္၊ဘားအံ
ခ႐ိုင္၊ေကာ့ကရိတ္ခ႐ိုင္ေတြမွာလဲ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနထုိင္ၾကပါတယ္။ ေအာက္ျမန္မာျပည္မွာ ေနထုိင္ၾကတဲ႔ ပအို၀္းေတြဟာ ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းသား၀တ္စုံကုိ၀တ္ဆင္ေလ့မရွိၾကပါဘူး……
“သမုိင္းပညာရွင္မ်ားရဲ႕အယူအဆအရဆုိယင္ ေတာင္သူလုိ႔ေခၚတဲ႔ ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းသားေတြဟာထိုင္းတ႐ုတ္အုပ္စုက
ဆင္းသက္လာတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ ဆရာေက်ာင္းသားဘ၀တုန္းက သင္ခဲ႔ရဖူးတဲ႔ဦးဘသန္းေက်ာင္းသုံးျမန္မာရာဇ၀င္
၊စာမ်က္ႏွာ ၂၃ မွာ ဘယ္လုိေရးထားသလဲဆုိေတာ့ ဆာဂြန္ဂ်ာဒင္းအလိုမွာမြန္လူမ်ဳိးတုိ႔ျမိဳ႕ျပတည္ေထာင္ရန္အတြက္
ေတာင္သူလူမ်ဳိးတုိ႔ကုိ ႏွင္ထုတ္ရသည္ဟုဆုိသည္။ သထုံျမိဳ႕ကား ယခုအခါ ေတာင္သူလူမ်ဳိးတုိ႔၏အခ်က္အခ်ာေဒသ
ျဖစ္သည္။သထုံရာဇ၀င္တြင္ သထုံ၌ ေတာင္သူပအုိ၀္းလူမ်ဳိးမင္းမ်ားစုိးစံေၾကာင္းႏွင့္ဆုိသည္။ ေတာင္သူလူမ်ဳိးတုိ႔သည္
ေရွးကပုဂံနယ္၊ ယခုက ပခုကၠဴအပါအ၀င္ေယာနယ္တြင္လည္းရွိၾကသည္ဟု ေရးသားေဖာ္ျပထားတာကုိ ဆရာဖတ္ခဲ႔
ရဖူးပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ဆာဂ်ြန္ဂ်ာဒင္းရဲ႕အယူအဆကုိလက္ခံယင္ ေတာင္သူေခၚပအုိ၀္းလူမ်ဳိးေတြဟာ မြန္လူမ်ဳိးေတြ
ထက္ေစာျပီး ၀င္ေရာက္လာတယ္လုိ႔ယူဆဖြယ္ရာျဖစ္ပါတယ္……….
“မ်က္ႏွာျဖဴပညာရွင္ ဆာေဂ်ေဂ်ာ့စေကာ့ကေတာ့ကရင္၊ပအို၀္း၊ရွမ္းေတြဟာ တမ်ဳိးတႏြယ္တည္းလုိ႔ဆုိပါတယ္။
ဆရာၾကီးဦးေဖေမာင္တင္ရဲ႕ဘာသာေလာကက်မ္း၊စာမ်က္ႏွာ ၁၃မွာ ေတာင္တန္းကရင္ေတြအနက္ ေတာင္သူေတြဟာဦးေရအမ်ားဆုံးျဖစ္ျပီး မိမိတုိ႔ကုိပအုိ၀္းလုိ႔ေခၚျပီးေတာ့ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပုိင္းနဲ႔ သထုံစီရင္စုမွာမ်ားစြာေနထုိင္လ်က္ရွိေၾကာင္းေရးသားထားပါတယ္။……….
ေဒါက္တာသန္းထြန္းရဲ႕ ေခတ္ေဟာင္းျမန္မာရာဇ၀င္မွာ၊ပုဂံေက်ာက္စာေတြမွာ ကရင္ႏြယ္လုိ႔ယူဆဆုိတဲ႔အမည္ကုိ
ေတြ႔ရေၾကာင္းနဲ႔ ေက်ာက္စာတစ္ခုမွာကဂ်င္တန္မီေျပာက္လုိ႔ျမန္မာတုိင္းရင္းေက်ာက္စာ စာအုပ္၃၊ဓါတ္ပုံ၃၀၉၊စာေၾကာင္း
၃၄မွာေတြ႕ရပါတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ တဆက္တည္းမွာပဲ ေတာင္တန္ကရင္မွာဦးေရအမ်ားဆုံးက ေတာင္သူျဖစ္ျပီးေတာ့ပအုိ၀္းအမည္ခံကာ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပုိင္းနဲ႔ သထုံခ႐ိုင္မွာ အမ်ားအျပား ေနထုိင္ၾကတယ္လုိ႔ေရးသားထားပါတယ္……
“ ပုဂံေက်ာက္စာေတြမွာလဲ ေတာင္သူလူမ်ဳိးဆုိတဲ႔အေရးအသားကုိေတြ႔ရပါတယ္။ ပုဂံျမိဳ႕မင္းနန္သူရြာမွာရွိတဲ႔ေလးမ်က္
ႏွာဘုရားတံတုိင္းတြင္းမွာေက်ာက္စာရွိတယ္။အဲဒီေက်ာက္စာကုိသကၠရာဇ္ ၅၈၅ ခုမွာေရးထုိးခဲ႔ပါတယ္။အဲဒီေက်ာက္စာမွာ
ပါတဲ႔ကၽြန္စာရင္းေတြထဲမွာစာေၾကာင္းေရ၄၃မွာ “ပအုိ၀္းအုိးထိန္း”ဆုိျပီးေတာ့ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ပအို၀္းလူမ်ဳိးဟာသကၠရာဇ ၅၈၅ ခုကတည္းကရွိေနျပီဆုိတာ သိရပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံပုဂံျပည္ကုိတည္ေထာင္ရာမွာ ပအုိ၀္းေတြလဲပါခဲ႔တယ္ဆုိတာသိႏုိင္ပါတယ္။”
ဆရာဦးခြန္၀င္း ေဟာေျပာေနသည္ကုိ အခ်ဳိ႕ေက်ာငး္သူေက်ာင္းသားမ်ားက စာရြက္တြင္မွတ္သားေနသည္ကုိေတြ႔
ရပါသည္။ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားကလည္းစိတ္၀င္စားစြာနားေထာင္ၾကပါသည္။ ဆရာခြန္၀င္းက ဆက္၍ေဟာ
ေျပာျပန္သည္။“ ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးဆင္းသက္လာပုံဒ႑ာရီကုိပါ ဆရာေျပာျပဦးမယ္။နားေထာင္ၾကပါဦး….
“ ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕မူလဇာတိဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းသထုံခ႐ိုင္ျဖစ္တယ္။ ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးေတြဟာမိမိကုိယ္
ကုိနဂါးနဲ႔၀ိဇၨာမ်ဳိးက ေပါက္ဖြားလာတယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကတယ္။မိခင္ဟာနဂါးမ၊ဖခင္ဟာ၀ိဇၨာေဇာ္ဂ်ီလုိ႔ယုံၾကည္ၾကတယ္။
ခပ္တုိတိုေျပာရယင္ေတာ့ျမတ္စြာဘုရားမပြင့္ခင္က အခု ျမသပိတ္ေတာင္ေျခမွာ ရဟႏာၱေတြသီတင္းသုံးေတာ္မူခဲ႔ၾက
တယ္။ အဲဒီေဒသနဲ႔မနီးမေ၀းမွာရွိတဲ႔ေရအုိင္မွာနဂါးေတြေပ်ာ္ေနၾကတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ တေန႔ေတာ့ နဂါးမင္းရဲ႕သမီးေတာ္
ကခမည္းေတာ္နဂါးမင္းၾကီးကုိေတာင္ေျခမွာ သီတင္းသုံးေနတဲ႔ရဟႏာၱေတြကုိဖူးေမွ်ာ္ခ်င္ပါတယ္ဆုိျပီးေတာ့ ခြင့္ေတာင္းတယ္။ နဂါးမင္းၾကီးကလဲ အစေတာ့ခြင့္မျပဳဘူး။ေနာက္ေတာ့သမီးေတာ္ ပူဆာလြန္းတာနဲ႔ခြင့္ျပဳလုိက္တယ္……..
“ နဂါးမင္းသမီးဟာ လူေယာင္ေဆာင္ျပီးရဟႏာၱေတြကုိဖူးေမွ်ာ္တယ္။ နဂါးျပည္ကုိျပန္မယ့္ဆဲဆဲမွာ ၀ိဇၨာေဇာ္ဂိီ်နဲ႔ေတြ႕ျပီး
ေတာ့ခ်စ္ၾကိဳက္ရာက ေပါင္းသင္းခဲ႔ၾကတယ္။ နဂါးမင္းသမီးဟာ ကုိယ္၀န္ရွိလာတယ္။ကုိယ္၀န္လေစ့ေတာ့ ဥႏွစ္လုံးဥခဲ႔တယ္။ အဲဒီဥႏွစ္လုံးကုိရေသ့တပါးထံအပ္ႏွံျပီးနဂါးျပည္ကုိျပန္သြားတယ္……..
ရေသ့ၾကီးၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ႔ဥၾကီးႏွစ္လုံးကေနျပီးေတာ့ ေယာက်္ားတစ္ေယာက္နဲ႔မိန္းမတစ္ေယာက္ဖြားျမင္လာၾကတယ္။အဲဒီေယာက်္ားနဲ႔မိန္းမဟာ သု၀႑ာဘူမိ သထုံာျပည္ကုိ အုပ္စုိးတဲ႔ဘုရင္နဲ႔မိဖုရားျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီ
အခ်ိန္ကစျပီး ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးေပၚလာခဲ႔တယ္။သထုံျပည္ကုိအေနာ္ရထာမင္း တုိက္ခုိက္ေအာင္ျမင္တဲ႔အခါ မိမိတုိ႔ဟာထီးနန္းလဲဆုံးျပီ၊သာသနာလဲကြယ္ျပီ၊အားကုိးရာမဲ႔ၾကျပီဆုိျပီးေတာ့သထုံကေနျပီး ေတာ့ျမန္မာျပည္အထက္ပုိင္းကုိသာသနာသကၠရာဇ္ ၁၆၀၆ ခုေကာဇာသကၠရာဇ္ ၄၂၄ ခုႏွစ္မွာေျပာင္းေရႊ႕လာခဲ႔ၾကတယ္။ရွမ္းျပည္ကုိေရာက္ေတာ့
ဆီဆုိင္ျမိဳ႕ဟာေျမၾသဇာေကာငး္တဲ႔အတြက္မင္းမ်ဳိးမင္းႏြယ္ေတြထဲကခြန္ေမာင္သာနဲ႔ခြန္ေမာင္ႏုိင္ ဦးစီးျပီးေတာ့ ေနထုိင္ခဲ႔ၾကတယ္။ ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းသားဆင္းသက္လာပုံဒ႑ာရီေလးကေတာ့ ဒါပါပဲ”
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သည္ ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးအေၾကာင္း ဒ႑ာရီေလးကုိပါစိတ္၀င္စားစြာနားေထာင္ေနၾကပါသည္။ ဆရာဦးခြန္၀င္းသည္အခ်ိန္တနာရီနီးပါးေဟာေျပာေနသည္မုိ႔ နာရီကုိၾကည့္ေနပါသည္။ “ကဲ႔ ဆရာနိဂုံးခ်ဴပ္ပါေတာ့မယ္။ ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းေတြဟာသူတုိ႔ကုိ ေတာင္သူလုိ႔ေခၚတာထက္ “ပအုိ၀္း”လုိ႔ေခၚတာကုိၾကိဳက္တယ္။လူတုိင္းဟာ တုိင္းရင္သားလူ
မ်ဳိးေတြရဲ႕ သမုိင္း၊ယဥ္ေက်းမူ၊ဓေလ့ထုံးစံေတြကုိသိထားဖုိ႔လုိတယ္။ သိထားမွလဲပုိမိုခင္မင္ရင္းႏွီးျပီးေတာ့ ေသြးစည္းညီညြတ္လာမယ္။အဲဒါေၾကာင့္ခုလိုျပည္ေထာင္စုေန႔မွာ ဆရာတကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားဘ၀တုန္းကေလ့လာမွတ္သား
ခဲ႔ရတဲ႔ ညီေနာင္ေသြးခ်င္း ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးအေၾကာင္းေတြကုိအက်ဥ္းခ်ဳပ္ေဖာက္သယ္ခ်လုိက္ပါတယ္”
ဆရာဦးခြန္၀င္း ေဟာေျပာျပီးသြားေတာ့ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားလက္ခုပ္တီးၾကပါသည္။ေက်ာင္းသူ
ေက်ာင္းသားမ်ားလည္း၀မး္သာရႊင္ျမဴးေနၾကပါသည္။ကၽြန္ေတာ္ကုိယ္၌ကလည္း ဆရာဦးခြန္၀င္းေျပာျပေသာညီေနာင္ေသြးခ်င္း ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းသားအေၾကာင္းကုိေသခ်ာစြာမွတ္သားထားပါမည္။တေန႔ေန႔တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ကၽြန္ေတာ္၏ညီအကုိ
ညီေနာင္ေသြးခ်င္းမ်ားႏွင့္ေတြ႔ရေသာအခါသူတုိ႔ကုိ ကၽြန္ေတာ္ျပန္လည္ေျပာျပမည္ဟု ဂတိျပဳလုိက္ပါသည္။
(ခ) ခြန္ရယ္ နန္းရယ္
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စတုတၳတန္း ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားတုိ႔သည္ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ အတန္းတင္စာေမးပဲြက်င္းပၾကပါသည္။
သည္ေန႔ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အတြက္စာေမးပြဲေနာက္ဆုံးေန႔ျဖစ္ပါသည္။ကၽြန္ေတာ္သည္စာေမးပဲြေျဖျပီးေသာ္လည္း အိမ္သုိ႔မျပန္
ေသးပါ။ေက်ာင္း၀င္းထဲ၌ပင္သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ကစားေနပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ကစားယင္းပ်င္းလာသျဖင့္ အေျခခံပညာအထက္တန္းေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္ၾကသည့္အယ္ေက်ာ္ေရႊ၊ပ်ည္းလွတင္၊စုိင္းခမ္းလႈိင္၊ခြန္ထီးတုိ႔ႏွင့္ အျခားေက်ာင္းသားေလးေယာက္တုိ႔၀ုိင္းဖြဲ႕စကားေျပာေနရာသုိ႔ေရာက္သြားပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ေဘးမွေန၍
နားေထာင္ေနမိပါသညါ။ သူတုိ႔ေျပာစကားကုိနားေထာင္ေသာအခါ သူတုိ႔သည္ခြန္ထီးအား ပအုိ၀္းတို႔နာမည္မွည့္ေခၚပုံ
အေၾကာင္းကုိေမးေနေၾကာင္းသိရပါသည္။ပ်ည္းလွတင္မွာပေလာင္ေက်ာင္းသားျဖစ္ျပီး စုိင္းခမ္းလႈိင္မွာရွမ္း၊
အယ္ေက်ာ္ေရႊမွာအင္းသား၊ခြန္ထီးမွာ ပအုိ၀္းျဖစ္ပါသည္။ သူတုိ႔သည္ခြန္ထီးအား ပအု္ိ၀္းတုိ႔ နာမည္မွည့္ေခၚပုံကုိ
ေမးေနၾကပါသည္။ “ ငါေတာ့ကုန္ေအာင္မသိဘူးကြ၊ေယာက်္ားအမည္ေရွ႕မွာ “ခြန္”ထည့္ေခၚတာရယ္၊မိန္းမေတြနာမည္
ေရွ႕မွာ“နန္း”ထည့္ေခၚတာရယ္ဒါပဲသိတယ္။ဘာျပဳလုိ႔ဒီလုိေခၚတယ္ဆုိတာ ငါမသိဘူး”
ဟုတ္ပါသည္။ခြန္ထီးေသေသခ်ာခ်ာမသိပါ။သက္ၾကီးရြယ္အုိေတြကုိေမးၾကည့္ေတာ့လည္းမေျဖႏုိင္္ၾကပါ။ထုိအခိုက္
ဆရာဦးခြန္၀င္းသည္အေျဖစာရြက္မ်ားကုိကုိင္၍သူတုိ႔ဆီ ေလွ်ာက္လာေနပါသည္။ “ဟာ အေတာ္ပဲဆရာ ဒီေကာင္ေတြ
ကၽြန္ေတာ္ကုိမင္းတုိ႔လူမ်ဳိးေတြနာမည္ေရွ႕မွာ ေယာက်္ားဆုိယင္ ဘာျပဳလုိ႔”ခြန္”ထည့္သလဲ၊မိန္းမဆုိယင္ ဘာျပဳလို႔”နန္း”
ထည့္ေခၚသလဲလုိ႔ ေမးတယ္။ကၽြန္ေတာ္မေျပာျပတတ္ဘူးဆရာ၊အဲဒါဆရာကူညီျပီး ေျပာျပေပးပါဦး။
ဟုတ္တယ္ဆရာ၊ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိေျပာျပပါ” ဆရာဦးခြန္၀င္းကုိ ေတြ႕သည္ႏွင့္ခြန္ထီးက လမ္း၍အကူအညီေတာင္းလုိက္
ပါသည္။ သူ႔အေမးကုိလည္းက်န္လူမ်ားျဖစ္သည့္ပ်င္းလွတင္၊စုိင္းခမ္းလႈိင္၊အယ္ေက်ာ္ေရႊတုိ႔ကတညီတညြတ္တည္း
ေထာက္ခံၾကပါသည္။
“ ေအး…..မင္းတုိ႔ကသိခ်င္တယ္ဆုိလဲ ေျပာရတာေပါ့ကြာ” ဆရာဦးခြန္၀င္း သည္ေျပာေျပာဆုိဆုိပင္ကၽြန္ေတာ္တုိ႔
အနီးတြင္၀င္ထုိင္လု္ိက္ပါသည္။“ နာမည္မွည့္ေခၚတဲ႔ဓေလ့ကေတာ့ ကမာၻေပၚမွာရွိတဲ႔ လူမ်ဳိးတုိင္းလုိလိုရွိတယ္ကြ။
နာမည္ကုိၾကည့္တာနဲ႔ဘာလူမ်ဳိးလုိ႔ေျပာႏုိင္တယ္။လူမ်ဳိးအလိုက္နာမည္မွည့္ေခၚၾကသလုိတခ်ဳိ႕လည္းမ်ဳိးႏြယ္လုိက္မွည့္
ေခၚၾကတယ္။ရု႐ွားလူမ်ဳိးဆုိယင္ သူတုိ႔ရဲ႕နာမည္ေရွ႕မွာ “ေနာ့ဗ္” ကုိထည့္ၾကတယ္။ပန္ခ်ာပီလူမ်ဳိးဆုိယင္ “ဆင္း”ကုိ
ထည့္ၾကတယ္။တ႐ုတ္လူမ်ဳိးဆိုယင္ မ်ဳိးႏြယ္အလုိက္ေခၚၾကတယ္။“တန္”မ်ဳိးႏြယ္ဆိုယင္လဲ “တန္”ပါေလ့ရွိတယ္။
“ခ်န္” မ်ဳိးႏြယ္ဆုိယင္ “ခ်န္”ပါေလ့ရွိပါတယ္။ဒါေၾကာင့္နာမည္ကုိၾကည့္ယင္ဘယ္ႏု္ိင္ငံသားဆုိတာခန္႔မွန္းသိရွိႏိုင္တယ္”
ဆရာဦးခြန္၀င္းသည္ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကစာအုပ္ထဲတြင္မွတ္သားေနသည္ကုိေတြ႔သျဖင့္ျဖည္းျဖည္းခ်င္းပင္ ေျပာျပေနပါသည္။
“ ေအး မင္းတုိ႔ဒီလုိ ဗဟုသုတရွာတတ္တာကုိဆရာခ်ီးက်ဴးတယ္။ တုိ႔ျပည္ေထာင္စုသားခ်င္းအေၾကာင္းကုိပုိသိဖုိ႔လုိတာေပါ့။
ဒါမွ တစ္ေယာက္အေၾကာင္းကုိတစ္ေယာက္သိေတာ့တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ပုိစည္းလုံးညီညြတ္ၾကတာေပါ့။ ကဲ ဆရာ
ဆက္ေျပာျပမယ္” ဆရာဦးခြန္၀င္းသည္ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွတ္သားေနသည္ကုိေတြ႕ေတာ့ေျပာရန္ပုိအားရွိေနဟန္တူပါသည္။
အျခားေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေလးငါးေယာက္လည္းကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေဘးတြင္လာထုိင္ကာနားေထာင္ေနၾကပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သည္ ပအုိ၀္းတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳးိျဖစ္လ်က္ႏွင့္ ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးအေၾကာင္းကုိမသိပါ။အေျခခံပညာအထက္တန္း
ေက်ာင္းသားဘ၀ေရာက္ေနေသာခြန္ထီးတုိ႔ပင္မသိပါ။ အခ်ဳိ႕လူၾကီးမ်ားပင္မသိၾကပါ။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သင္ယူၾကေသာေက်ာင္း
စာအုပ္မ်ားတြင္လည္းမဖတ္ဖူးခဲ႔ပါ။ ဆရာဦးခြန္၀င္းသည္ေသေသခ်ာခ်ာစဥ္းစား၍ေစ့စုံေအာင္ၾကိဳးစားေျပာျပေနပါသည္။
“ တုိ႔ျမန္မာ လူမ်ဳိးေတြရဲ ႔ နာမည္ေရွ႕မွာက်ေတာ့မင္းတုိ႔သိတဲ႔အတုိင္းပဲ ေယာက်္ားေလးဆုိယင္ ပထမအရြယ္မွာ“ေမာင္”
ကုိထည့္ေခၚတယ္။ဒုတိယအရြယ္မွာဆုိယင္“ကုိ”၊တတိယအရြယ္ဆုိယင္ “ဦး”ကုိထည့္ေခၚၾကတယ္။ မိန္းမေတြက်ေတာ့
ငယ္စဥ္အခါမွာ“မ”ကုိထည့္ေခၚတယ္။ၾကီးလာေတာ့“ေဒၚ”ကုိထည့္ေခၚတယ္။ ခုေခတ္မွာေတာ့“ေမာင္”ေတြ“မ”ေတြ
ကုိထည့္ေခၚေလ့မရွိေတာ့ပဲ နာမည္သုံးေလးနဲ႔ေခၚၾကတာကုိမင္းတုိ႔အသိပဲ” ဟုတ္ပါသည္။ ယခုေခတ္ေက်ာင္းသူ
ေက်ာင္းသားေလးမ်ားသည္နာမည္ဆန္းဆန္းျဖင့္သုံးေလးလုံး ေခၚၾကသည္ကုိ ဆရာဦးခြန္၀င္းေျပာမွပင္ သတိထားမိ
ၾကပါသည္။ “တုိ႔ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြမွာလဲစိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းတဲ႔နာမည္မွည့္ေခၚတဲ႔ဓေလ့ရွိတယ္။
ဥပမာ-ဆလုိင္းခ်င္းေတြဆုိယင္ သူတုိ႔ရဲ႕နာမည္ေရွ႕မွာ“ ဆလုိင္း”ကုိထည့္ေလ့ရွိတယ္။စေကာကရင္ေတြဆုိယင္ သူတုိ႔ရဲ႕
နာမည္ေရွ႕မွာ“ေစာ”ကုိထည့္တယ္။ပိုးကရင္က်ေတာ့“စပ္”ကုိထည့္တယ္။ အသက္ၾကီးလာေတာ့“မန္း”ကုိေျပာင္းေခၚတယ္။
ဒါက ဆရာသိရွိမွတ္သားရသေလာက္ပါ…..“ ကုိင္း ဒီတခါပအုိ၀္းနာမည္မွည့္ေခၚပုံကုိဆက္ေျပာျပမယ္။ ခြန္ထီး မင္းေသေသခ်ာခ်ာမွတ္ထား။ မင္းတုိ႔က ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးျဖစ္ျပီးေတာ့ ကုိယ့္လူမ်ဳိးအေၾကာင္း ကုိယ္မသိဘူး။ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးေတြ
ကေတာ့ေမြးလာတဲ႔ကေလးကုိနာမည္မွည့္တဲ႔အခါ အဘုိးအဘြားမိဘျဖစ္ေစ၊သက္ၾကီးရြယ္အုိကျဖစ္ေစ၊ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းက
ျဖစ္ေစ။ဘုန္းေတာ္ၾကီးကျဖစ္ေစ ေမြးဖြားတဲ႔ေန႔နံကိုလိုက္ျပီးေတာ့မွည့္ေခၚၾကတယ္….
“ဓႏုလူမ်ဳိးမွာေယာက်္ားေလးရဲ႕နာမည္ကုိမသိယင္ “ေအာင္နီ”မိန္းခေလးရဲ႕နာမည္ကုိမသိယင္“မိနီ” လုိေခၚၾကသလုိပဲ၊
ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးေတြမွာလဲအသက္ငယ္သူေယာက်္ားေလးကုိျဖစ္ေစ၊လူလတ္ကုိျဖစေစ“ေမာင္၊ေမာင္ေပ”လုိ႔ေခၚၾကတယ္။
“ေမာင္”ကဗမာလုိ “ေမာင္ရင္”လုိ႔အဓိပၸါယ္ရတယ္။“ေမာင္ေပ”ကေတာ့လူေလးအဓိပၸါယ္ရတယ္။ မိန္းခေလးက်ေတာ့
“မူ”မူေပ”လုိ႔ေခၚၾက.တယ္။“မူ”က ဗမာလုိ မိန္းခေလး၊ “မူေပ”က ဗမာလုိ“ခေလးမ”လုိ႔အဓိပၸါယ္ရတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔၀ိုင္းသုိ႔ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားတစ္ေယာက္စ၊ႏွစ္ေယာက္စလာ၍နားေထာင္ၾကပါသည္။ နားေထာင္
ေနသူမ်ားကလည္းစိတ္၀င္စားစြာနားေထာင္ေနၾကပါသည္။ “ေတာ့ရြာမွာေနထုိင္ၾကတဲ႔တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ ေယာက်္ားေလးရဲ႔
နာမည္ေရွ႕မွာ“တ”ကုိထည့္ေခၚၾကတယ္။ ဥပမာ“တတီး” “တကိႅဳ” တကုိး၊တလုံး၊ေပါ့ကြ။မိန္းခေလးေတြက်ေတာ့“မီ”
ကုိထည့္ေခၚတယ္။ ဥပမာ “မီေဘာင္၊မီဟြံ၊မီျမ၊မီဗုိ”ေပါ့ကြာ။တနည္းအားျဖင့္အိမ္မွာေခၚတဲ႔နာမည္လုိ႔ေျပာႏိုင္တယ္ကြ….
“ရြာမွာေနတုန္းကေတာ့ကုိယ့္လူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္းမုိ႔နာမည္ေခၚလုိ႔လြယ္ေပမယ့္ တျခားလူမ်ဳိးေတြေခၚဖုိ႔ခက္တယ္ကြာ။
တခါကဆရာတုိ႔ရြာက ရြာသားတစ္ေယာက္နဲ႔ေတာင္ၾကီးုျမိဳ႔မွာထီထုိးၾကတယ္။ဆရာ့နာမည္ကုိေတာ့ထီဆုိင္က ေရးလုိ႔
လြယ္တယ္။သူကသူ႔နာမည္ကုိ ပအုိ၀္းလုိေျပာေတာ့ ထီစာေရးက မေရးတတ္ဘူးေပါ့ကြာ။ သူ႔ကုိေရးခုိင္းေတာ့လဲ သူက
စာမတတ္ဆုိေတာ့ဆရာပဲေရးေပးလုိက္ရတယ္။ဒါ့ေၾကာင့္ခြန္ထီးကုိစကားစပ္လုိ႔ ဆရာေျပာျပရဦးမယ္။ မင္းတုိ႔ ပအုိ၀္းလူ
မ်ဳိးေတြဟာစာမတတ္သူေတြမ်ားေနတယ္ကြ။အဲဒါ မင္းတုိ႔ပညာတတ္လာတဲ႔တေန႔က်ယင္ သူတုိ႔ကုိစာျပန္သင္ေပးဖုိ႔မေမ့နဲ႔။
ခုလဲ ဆရာ ညအခ်ိန္မွာရြာသားေတြကုိစာသင္ေပးဖုိ႔စီစဥ္ေနတယ္။ဒီက ပ်ည္းလွတင္တုိ႔ အယ္ေက်ာ္ေရႊတုိ႔ေကာ အားလုံးေပါ့ကြာ။ ကုိယ့္တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳးိအခ်င္းခ်င္းလူမ်ဳိးမခဲြျခားပဲ စာသင္ေပးသင့္တယ္။မၾကာခင္ တုိ႔ေတာင္ေပၚ
ေဒသကုိလဲ အသုံးလုံးေၾကစခန္း ဖြင့္လွစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ရတယ္။ ဒါကစကားစပ္လုိ႔ဆရာေျပာရတာ”
ဟုတ္ပါသည္။ ဆရာဦးခြန္၀င္းေျပာသလုိပင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပအုိ၀္းလူမ်ိဳးမွာစာတတ္သူဦးေရနည္းလွပါသည္။ထုိ႔ေၾကာင့္
ကၽြန္ေတာ္ပင္ပညာတတ္ေအာင္ၾကိဳးစားျပီးတေန႔က်လွ်င္ရြာျပန္ကာစာသင္ေပးမည္ဟုဆုံးျဖတ္လုိက္မိပါသည္။
“အဲဒါက မင္းတုိ႔စာထဲမမွတ္လဲရတယ္။ ေခါင္းထဲမွတ္ထားေပါ့ကြာ။ကဲဆရာဆက္ေျပာျပမယ္……
“ပအုိ၀္းကေနျပီးေတာ့ ဗမာနာမည္ကုိေျပာင္းေခၚတဲ႔အခါနာမည္ေရွ႕မွာခြန္ထည့္တာကုိမင္းတုိ႔သိမွာပဲ။ ဆရာ့နာမည္ေရွ႕မွာဆုိ္လဲခြန္ပါတယ္။ဥပမာအားျဖင့္ ခြန္ေ၀းခုိ၊ခြန္ခန္ထို၊ခြန္စိန္၀င္းစသည္ျဖင့္ေပါ့ကြာ။အမ်ဳိးသမီးေတြနာမည္ေရွ႕မွာ
ေတာ့“နာင္(နန္း)ကုိထည့္တယ္။ဥပမာအားျဖင့္ နန္းမုံ၊နန္းခံဗုိစသည္ျဖင့္ေပါ့ကြာ။“န္” သတ္“နန္း”ေနာ္၊“မ္”သတ္ နမ္းမဟုတ္
ဘူး။သတ္ပုံမွားယင္အဓိပၸါယ္လြဲသြားႏုိင္တယ္။”ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သည္ဆရာဦးခြန္၀င္း၏သတ္ပုံမွားတတ္သည့္အေျပာေၾကာင့္
ျပဳံးလုိက္မိၾကပါသည္။
“ ဒါနဲ႔ဆရာ၊ကၽြန္ေတာ္တို႔ရွမ္းလူမ်ဳိးေတြမွာ “ခြန္”ထည့္ေခၚတဲ႔လူၾကီးေတြကုိ ေတြ႕ဖူးတယ္။ဘာေၾကာင့္လဲဆရာ ”
စုိင္းခမ္းလႈိင္က ဆရာဦးခြန္၀င္းကုိျဖတ္ေမးလုိက္ပါသည္။“ ေအးဟုတ္တယ္။ မင္းေမးလုိ႔ေတာ္ေသးတယ္။ ဆရာလဲေျပာဖုိ႔
ေမ႕ေနတယ္။ဒီလုိကြ။ ပေဒသရာဇ္ေခတ္မွာ “ခြန္”ေ၀ါဟာရကုိမူးမတ္အရာရွိနယ္ပုိင္ ရားထူးရာခံရွိသူရဲ႕ေရွ႕မွာထည့္ေခၚ
ၾကတယ္။တုိ႔ပအုိ၀္းမွာက်ေတာ့“ခြန္”ဆုိတာ ျမင့္ျမတ္တဲ႔အမ်ဳိးအႏြယ္က ေပါက္ဖြားဆင္းသက္လာသူ၊ဇြဲသတိၱရွိသူ၊ေယာက်္ားပီသသူ ဆုိျပီးေတာ့ဂုဏ္ယူတဲ႔သေဘာနဲ႔ေခၚတာ။“နန္း”ကုိရွမ္းလူမ်ဳိးကလဲထည့္ေခၚတယ္။တုိ႔ပအုိ၀္းနန္းက ျမင့္ျမတ္သူ၊ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕သူ၊ကၠေျႏၷရွိသူတည္ျငိမ္သူလုိ႔အဓိပၸါယ္ေဆာင္တယ္။တူသလုိနဲ႔မတူဘူးေပါ့ကြာ”
ကၽြန္ေတာ္သည္ ဆရာဦးခြန္၀င္းကု္ိခ်ီးက်ဴးမိပါသည္။ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိေစ့ေစ့စုံစုံေျပာျပေနပါသည္။အေျခခံပညာအထက္
တန္းေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ခြန္ထီး၊ပ်ည္းလွတင္၊စုိင္းခမ္းလႈိင္၊အယ္ေက်ာ္ေရႊတုိ႕ကလည္းေသေသခ်ာခ်ာမွတ္သားေနပါသည္။ေနာက္မွေရာက္လာသည့္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားပင္မွတ္သားေနၾကပါသည္။
“ ကဲ႔ခြန္ရယ္ နန္းရယ္ အေၾကာင္းျပီးယင္တျခားမင္းတုိ႔သိသင့္တဲ႔နာမည္မွည့္ေခၚပုံကုိလဲေျပာျပဦးမယ္။မင္းတုိ႔လဲေသေသ
ခ်ာခ်ာမွတ္သားေနတာေတြ႕ေတာ့ဆရာလဲပိုေျပာခ်င္တယ္ကြ”
“မင္းတုိ႔ပအုိ၀္းရြာေတြကုိသြားယင္နာမည္ေရွ႕မွာ“ထြက္”ထည့္ေခၚတာကုိၾကားလိမ့္မယ္။ဥပမာ ထြက္ေယာ္၊ထြက္ေသာ္
စသည့္ျဖင့္ေပါ့ကြာ။ဒီလုိေခၚယင္ဒီလူဟာရဟန္းဘ၀ကထြက္လာတာပဲလုိ႔သိႏုိင္တယ္။ဒါေပမယ့္လူပ်ဳိကာလသားကုိလဲ
”ထြက္”လုိ႔ေခၚၾကတယ္။တထစ္ခ်မွတ္လုိ႔ေတာ့မရေပါ့ကြာ” “ လူၾကီးကုိတခ်ဳိ႕က“ေက်ာင္းာ၊စာင္ဖာ” ေခၚတာကေကာဆရာ” ခြန္ထီးသည္ပအုိ၀္းလူမ်ဳးိပင္ျဖစ္ေသာ္လည္းသူမသိသည္ကမ်ားေနသျဖင့္သိလုိသည္ကုိေမးေနျပန္ပါသည္။
“တုိ႔ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးေတြကဗုဒၶဘာသာကုိသိပ္ယုံၾကည္တာကြ။အလွဴအတန္းဆုိထိပ္ပဲ။ဒါေၾကာင့္“တမူးရလုိ႔တပဲလွဴ တုိ႔ရွမ္း
ေတာင္သူ တူႏိုင္းရိုးလား” လုိ႔ေတာင္္စာဆုိရွိတယ္မဟုတ္လား။ေတာင္သူဆုိတာပအုိ၀္းကုိေျပာတာပဲကြ။
ေက်ာင္းကာဆုိတာေက်ာင္းလွဴဖူးသူကုိေခၚတာ။တေက်ာင္းလုံးေတာ့မဟုတ္ဘူးေပါ့ကြ။ေက်ာင္းရဲ႕အစိတ္အပုိင္းတခ်ဳိ႕
ေပါ့။“စာင္ဖာ”ကေတာ့ပဥၥင္းတကာ ခံဖူးသူလုိ႔အဓိပၸါယ္ရတယ္။မိန္းမေတြကုိက်ေတာ့လဲေက်ာင္းလွဴဖူးယင္“မဲေက်ာင္”
ပဥၥင္းတကာခံဖူးယင္“စာင္မုိး”လုိ႔ေခၚတယ္….“ေနာက္တစ္ခုေျပာရဦးမယ္ ၊ပအုိ၀္းေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာေတြပီပီၾကီးသူကုိ
႐ိုေသေလးစားရတဲ႔ရြာသူၾကီးကုိေခၚတဲ႔အခါမွာရြာသူၾကီးလုိ႔လဲမေခၚဘူး။နာမည္အရင္းကုိလဲမေခၚဘူး။ “ျဖားဒုံ”လုိ႔ေခၚတယ္။
“ျဖာဒုံ”ဆုိတာကရြာကေလးစားအားကုိးယုံၾကည္ရသူ၊ရြာသခင္၊ရြာကုိေစာင့္ေရွာက္သူလုိ႔အဓိပၸါယ္ရတယ္။ရြာသူၾကီးထက္
ပုိျပီးေတာ့ၾသဇာရွိသူလူအမ်ားကယုံၾကည္ေလးစားရသူ၊ဂုဏ္သေရရွိသူကုိေတာ့“ျဖာတန္း”လုိ႔ေခၚတယ္္………
“ကဲ ေနာက္ဆုံးနာမည္မွည့္ေခၚပုံတခုေျပာမယ္။အဲဒါကေတာ့ပအုိ၀္းေတြမွာ အၾကီးဆုံးသားသမီးရဲ႕နာမည္ကုိ မိဘရဲ႔နာမည္
ေရွ႕မွာထည့္ေခၚတဲ႔ဓေလ့ပါပဲ။ဥပမာအၾကီးဆုံးသားဟာတပ်ဳိလုိ႔ေခၚမယ္။ ဖခင္နာမည္ကဦးထြန္းလုိ႔ေခၚယင္ သားၾကီးနာမည္ကုိ“ပ်ဳိဖါ” ဒါမွမဟုတ္ ပ်ဳိဖါထြန္း” လုိ႔ေခၚၾကတယ္။“တပ်ဳိတုိ႔အေဖ”လုိ႔အဓိပၸါယ္ရတယ္။အၾကီးဆုံးဟာသမီး
ျဖစ္မယ္။နာမည္ကလဲ “နန္းပ်ဳိ”ဆုိယင္“ပ်ဳိမုိး”နန္းပ်ဳိရဲ႔အေမလုိ႔ေခၚၾကတယ္……
“ကဲ ေမးဖို႔က်န္ေသးလားခြန္ထီး။အထူးသျဖင့္မင္းကအေရးၾကီးတယ္။ရြာမွာအေျခခံပညာအထက္တန္းေက်ာင္းသားလဲ
ျဖစ္ေတာ့မင္းကပုိသိဖို႔လုိတယ္” “မရွိေတာ့ဘူး ထင္ပါတယ္ဆရာ”
ခြန္ထီးသည္ဆရာဦးခြန္၀င္း၏အေမးကုိေျဖလုိက္ပါသည္။“ေအး ဆရာပဲစုံေအာင္ေျပာျပလုိက္တာပဲ။ဒီေတာ့အင္းသားျဖစ္တဲ႔
အယ္ေက်ာ္ေရႊေရာ၊ပေလာင္လူမ်ဳိးျဖစ္တဲ႔ပ်ည္းလွတင္ေရာ၊ရွမ္းလူမ်ဳိးျဖစ္တဲ႔စုိင္းခမ္းလႈိင္ေရာ၊ပအုိ၀္းလူမ်ဳိးျဖစ္တဲ႔ခြန္ထီးေရာ၊
လာနားေထာင္ၾကတဲ႔သည့္ျပင္ေက်ာင္းသူေတြေရာေပါ့ကြာ၊ဆရာေျပာျပတာေတြကုိေသေသခ်ာခ်ာမွတ္ထားၾကေပါ့”
ဆရာဦးခြန္၀င္းသည္ထုိင္ရာမွထလုိက္ပါသည္။ေညာင္းသြားပုံလည္းရပါသည္။ကၽြန္ေတာ္သည္ဆရာ ဦးခြန္၀င္းေျပာျပသည့္
ပအုိ၀္းနာမည္မွည့္ပုံ “ခြန္”အေၾကာင္း၊နန္း”အေၾကာင္းကုိမွတ္သားထားရန္ခြန္ထီးထံမွ မွတ္သားထားသည္ကုိ ကူးယူရဦးမည္။သုိ႔မွလည္းအျခားတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးသူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ကၽြန္ေတာ္ေတြ႔သည့္အခါ သူတုိ႔ေမးျမန္းခ်က္ကုိ ေျဖႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
